Kitabın Adı :Sorun Çözme Teknikleri
Kitabın Yazarı :Quentin De La BEDOYERE
Yayınevi ve Adresi Rota Yayınları, İstanbul
Basım Yılı 1997
KİTABIN ÖZETİ
Kitapta; sorunların, yönetici faaliyetlerinin sürekli olarak önemli bir bölümünü oluşturması nedeniyle, sorun çözme yeteneği yöneticiliğin mihenk taşı olarak gösterilmiştir. Bu nedenle, bir yöneticinin, sadece personeli ile ilgili karşılaşacağı sorunları değil, aynı zamanda insanlarla ilgili karşılaşabileceği çeşitli sorunları da nasıl ele alarak çözümleyebileceğine ilişkin pratik bilgiler sunulmuştur.Yazar etkili bir sorun çözme aracı üzerinde dururken, iki temel hususu dikkate aldığını belirtmektedir. Bunlardan birincisi, “İyi yönetici iyi personel yetiştirmek” ister. Yazara göre, “iyi personel” sorumluluğunu bilen, çalıştığı kuruma etkili bir şekilde katkıda bulunan ve bunu isteyerek yapan personeldir. İkinci temel hususu, iyi niyetin sonuç alıcı faaliyetlerin yerini tutmaması oluşturur.
Yazarın geliştirdiği yaklaşıma göre, sorun çözme sisteminin beş temel aşaması vardır. Bunlar; dinleme, araştırma, amaç belirleme, destekleme ve izlemedir. Yazar tarafından bu aşamalar kısaca “DAADİ” olarak formüle edilmiştir.
Sorun çözme yaklaşımı olarak önerilen modelin birinci aşamasında; sorunu olan kişinin bakış açısından sorunun nasıl göründüğü üzerine, yönetici ile o kişinin ortak bir anlayışa ulaşması için yöneticinin o kişiyi dinlemesi üzerinde durulur.
DAADİ modelinin ikinci aşamasında; yönetici ile sorunu olan kişi bu sorunun gerçek doğasını anlamak ve çözmek için neyin değiştirilmesi gerektiğini saptamak üzere araştırma yaparlar.
Amaç belirleme olarak adlandırılan modelin üçüncü aşamasında, gerekli değişiklikleri yapmak için pratik ve ölçülebilir amaçların saptanması üzerinde yönetici ve sorun yaşayan personel anlaşmaya varırlar.
Dördüncü sırada yer alan destekleme aşamasında, sorunu olan personelin saptanan amaçlara ulaşabilmesi için ihtiyaç duyduğu desteğin sağlanması önem kazanır. Bu destek, örneğin, ek eğitim vb. şekillerde olabilir.
Sorun çözme yaklaşımı olarak yazar tarafından önerilen modelin son aşaması, amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığını ve sorunun çözülüp çözülmediğini anlamak için sürecin nasıl geliştiğinin izlenmesine ayrılmıştır.
Söz konusu bu sorun çözme sisteminin her aşamasında hem farklı bilgi ve beceriye ihtiyaç duyulur, hem de bu bilgi ve becerilerin kazanılması için gerekli pratik yapma imkanları açıklanır. Günlük yönetimde gerekli olan DAADİ becerilerinden, özet olarak şu şekilde bahsetmek mümkündür.
İyi dinleme, bir teknik olmaktan daha öte; insanlara saygının bir ifadesidir. Personelin motivasyonunu yükseltmek ve yeterli bilgi almak için sürekli kullanılmalıdır.
Empati, yani durumu başka birinin bakış açısından görebilme yeteneği, geliştirilmeli ve uygun olan her yerde kullanılmalıdır. Bu yetenek yöneticinin yararlı tepkiler göstermesine yardımcı olur.
Yönetici kendini dinlemeyi ihmal etmemelidir. Böylece, kendi tutum ve duygularını kontrol eder ve bunları yapıcı bir şekilde kullanmayı öğrenir.
Araştırma aşamasının bir çok becerisi, şahsi sorun çözmenin dışındaki birçok durumda da yararlıdır.
Amaç saptama aşamasının becerileri, amaçlara göre yönetim, yıllık performans değerlendirmelerine ve başka yönetim tekniklerine de uygulanabilir. Aynı şekilde, destekleme ve izleme de genel yönetim için gereklidir.
DAADİ’nin küçük gruplarda kullanılmasında şu hususlara özen gösterilmelidir:
DAADİ iki kişi arasındaki çatışmayı gidermekte de yararlıdır. Bu durumda, taraflara süreci birlikte gerçekleştirmeleri için yardımcı olunmalıdır. Bütün güçlüklerin ortaya çıkartılması gerekli olduğu için, yöneticinin önce tarafları ayrı ayrı dinlemesi yararlıdır.
Sorun çözmek için bir araya gelen gruplarda, DAADİ becerileri grubun uyumlu çalışması için yararlıdır. Yöneticinin çalışma sırasında bu becerileri öğretmesi, uzun dönemde zamanın iyi kullanılmasını sağlar.
DAADİ süreci, küçük değişikliklerle, sorunların grup halinde çözülmesi konusunda da bir çerçeve işlevi görebilir. Yöneticinin bu andaki konumu açık olmalıdır.
